Bankablús eða hefnd?

Í gær hlustaði ég með athygli á þau Agnesi Bragadóttur blaðamann og Sigurð Guðjónsson hæstaréttarlögmann þrefa um nýjasta útspil seðlabankans. Það veður enginn yfir hana Agnesi.
Svo skemmtilega vill til að ég er að vinna með Flosa Ólafssyni leikara og skáldi. Hann er að lesa bók sína Gamlar syndir sem kemur út á hljóðbók ásamt öðrum góðum bókum nú fyrir jólin. Flosi kenndi mér eftirfarandi vísu:
Nú er úti auravon.
Innistæður hrapa.
Öllu sem ég átti í SPRON
er ég búin að tapa.
Síðast þegar haldið var upp á stórafmæli vegna 11 alda afmælis landnámsins voru ýmsir kvaddir til að yrkja hátíðarljóð. Leikar fóru svo að enginn var nógu góður til þess svo að hátíðarnefndin fékk aldið og gott skáld til þess að yrkja. Með því var komið í veg fyrir að menn einsog Flosi ættu möguleika á að vinna hátíðarljóðasamkeppnina. Skyldi slíkt hafa gerst ef Davíð nágranni minn í Skerjafirði hefði verið kominn til valda með allann sinn leiftrandi húmor og skemmtilegheit?
Núna deila menn um hvort aðgerð seðlabankans til bjargar Glitni sé hefnd Davíðs á ákveðinni stóreignafjölskyldu.
Það er svo sum ekki í fyrsta sinn sem íhaldið reynir með öllum ráðum að koma þeim á kné sem eru ekki réttu megin við það. Slík dæmi er hægt að lesa um á m. a. landsbókasafninu.
En ef seðlabankinn hefur með aðgerð sinni undir forystu Davíðs meint vel kann hún þá ekki að vinda upp á sig?
Hvað með hina bankana.
Hvað gerist ef t. d. Landsbankinn, Kaupþing eða aðrir bankar fara á hliðina? Verður ekki að bjarga þeim á sama hátt?
Hvað gerist ef fyrirtæki utan bankageirans rúlla?
Ég á vini og kunnningja sem reka t. d. tónlistarverslun, tölvufyrirtæki og leigubílastöð svo að eitthvað sé nefnt. Allt eru þetta þörf þjónustufyrirtæki? Verður þeim komið til bjargar ef þau fara á hliðina? Skyldi endirinn verða sá að þegar allt fer þá muni verða til þjóðfélag með alræði öreiganna?
Skyldi þá Jón Ásgeir verða hæst ráðandi til sjós og lands?
Verður þá ekki að leggja niður forsetaembættið og kalla þjóðhöfðingja vorn Jörund annan?
VErðandi alþýðukonungur myndi sóma sér vel úti í Viðey í Viðeyjarstofu sem Davíð lét endurbyggja af miklum skörungsskap.

Koma syndir foreldranna niður á ljósmæðrum?

Það hefur vart farið fram hjá nokkrum manni að ljósmæður hafa staðið í harðri kjarabaráttu undan farna daga. Viðbrögð hinns opinbera hafa vægast sagt verið með eindæmum. Þverpólitísk samstaða virðist ríkja um það á Alþingi að styðja beri ljósmæður í kjarabaráttu þeirra. En þeir sem telja sig hafa völdin þumbast við og þverskallast og nýjasta útspil dýralæknisins, sem er fjármálaráðherra er að stefna ljósmæðrum fyrir ólögmætar uppsagnir. Komið hefur fram að ljósmæður hafi reiðst þegar formaður samninganefndar ríkisins lýsti því yfir að afstaða nefndarinnar eða ríkisins hafi ekkert breyst til ljósmæðra frá árinu 1962.
Hvað merrkja þessi orð?
Baráttu kvenna hefur á margan hátt verið líkt við baráttu fatlaðs fólks fyrir tilveru sinni og menntun. Það er löngu vitað að ríkið nýðist að mörgu leiti á fötluðum og konum, skammtar þeim smá vbita af kökunni til þess að halda þeim góðum.
Í orði hverju eru haldnir fundir og gleðisamkomur til þess að básúna góðvild þeirra sem ráða, en þeir hlutir sem eru taldir sjálfsagðir eru ekki sjálfsagðir fyrir þá sem eru fatlaðir eða eru konur.
Fötluðu fólki eru sköpuð oft láglaunastörf eins og konum og margir berjast með harðfylgi fyrir aukinni menntun og starfsframa en fá ekki notið sín af því að þeir eru fatlaðir. En þó njóta þeir þar að auki öflugs stuðnings margs fagfólks sem lyft hefur grettistaki í málefnum fatlaðra og kvenna, og þokað málum þeirra til betri vegar, en má sín lítils oft fyrir ægivaldi ráðandi afla með fólk eins og formann samninganefndar ríkisins í fararbroddi.
Slíkt hið sama virðist uppi á teningnum með ljósmæðurnar. Þær voru til skamms tíma láglaunastétt sem hún er enn og menntun fremur takmörkuð. Nú hefur hinns vegar verið ráðin bót þar á og ljósmæður hafa sótt aukna og mikla menntun í háskóla landsins.
Ef orð formanns samninganefndar ríkisins eru skoðuð ofan í kjölinn má álykta eftirfarandi:
Öll sú framþróun í kjörum fatlaðra og kvenna sem hefur orðið undanfarna áratugi er til einskis og óþurftar. Best er að hafa hlutina í þeim skorðum sem þeir voru, sum sé hafa fatlað fólk og kvenmenn sem óþurftarláglaunalýð sem nýðast má á.
Þá eru hugmyndir kvenna o fatlaðra gerðar að engu þegar þessir hópar fara fram á jafnrétti til móts við aðra í þjóðfélaginu.
Myndi dýralæknirinn ráðherrann fjármála láta líðast ef t. d. bryndlar þessa lands neituðu að sæða kýr af því að þeir væru á svo lágum launum? Mér eru ógleymanleg orð sem mágkona mín ein lét falla fyrir rúmum 15. árum. Þá vorum við Herdís mín á fæðingardeildinni og hún var að koma syni okkar í heimin. Fæðingin var erfið og ég dáðist að rósemi og æðruleysi starfsfólksins á deildinni og sérstaklega ljósmóðurinnar. Verðandi móðirin, eiginkona mín leið mikið og ég vissi ekkert hvernig ég ætti að bera mig að þegar hún háði baráttuna fyrir lífi þess sem var að koma í heiminn. ég sannfærðist æ betur um að hún væri engin hversdagshetja heldur ofurkvenmaður. Sem betur fer gekk allt vel en illa horfði um tíma. Pilturinn komst óskaddaður í heiminn. Þökk sé ljósmóðurinni og öllu hinu starfsfólkinu á fæðingardeildinni. Hún Dóra mágkona mín orðaði það sem svo þegar hún kom að líta á piltinn nýfæddan að hver einasta barnsfæðing væri kraftaverk og oftar en ekki eiga ljósmæðurnar hlut í slíkum kraftaverkum. Væri ekki ráð fyrir ríkið að skipta um formann í samninganefndinni og gefa þeim sem nú situr þar frí? Annað eins hefur nú gerst, en hann fær kannski að sitja af því að hann er þóknanlegur karlhrokum íhaldsins og þyggur sjálf sagt góð laun fyrir. En maður á víst aldrei að glata voninni fyrir betri tíð og blóm í haga og það er eitt víst að ljósmæður eru hetjur sem berjast fyrir lífi þeirra sem koma í heiminn og það er ekki von nema þær vilji uppskera eins og þær sá með ríkulegri góðvild sinni í þágu barna þessa lands og lýðs. Lái þeim hver sem vill eða hvað?

Ég hef alltaf þráð að getað sungið

Ungur tónlistarmaður og tónskáld, Hallvarður Ásgeirsson systursonur frúsins míns hefur dvalið hjá okkur í úthýsi í nokkrar vikur ásamt kærustunni sinni. Hallvarður hefur liðið ár stundað tónlistarnám í New yourk í Bandaríkjunum. Hann varð frægur af enndemum fyrir tvær heimildarmyndir sem gerðar voru um hann. Önnur heitir "Varði fer á vertíð" og hin fjallar um för hanns til Evrópu. Sem ungra manna er háttur þá er Hallvarður fróður um marga hluti. Ég benti honum á þátt sem er á hlaðvarpi Ríkisútvarpsins sem ég gerði um Gunnar Óskarsson sem alltaf var kallaður Gunnar Óskarsson 12 ára og var fyrsta barnasöngstjarna á Íslandi.
Þá sagði Hallvarður mér frá því að fyrir nokkur hundruðum ára hefðu ungir karlmenn farið seinna í mútur en nú gengur og gerist. Ungir piltar fóru ekki í mútur fyrr en um tvítugt. Hver ástæðan er veit ég ekki, en hugsanlega eiga breyttar lífsvenjur sinn þátt í því að piltar eru meira bráðþroska en fyrrum.
Það er sorglegt til þess að vita að ungir piltar skuli nú ekki getað verið lengur skammlaust í drengjakórum en til 12 til 14 ára aldurs. Og það er leitt til þess að vita að þeir sem eru svo heppnir að fara ekki í mútur fyrr en um 18 ára aldur skuli vera litnir hornauga nú til dags.
Þegar ég hafði hvað fegursta rödd hér í borg að eigin áliti enda úr Vestmannaeyjum, var barnasöngvarinn Robertino mjög vinsæll.
Ég reyndi að líkja eftir honum að því er mér finnst með góðum árangri en fór í mútur 14 ára, en ef ég hefði lafað með drengjaröddina lengur myndi ég hafa sungið allra drengja fegurst á sjöunda áratugnum. Svona geta örlögin leikið mann grátt en í stað raddfegurðarinnar fékk ég blokkflautu 10 ára og hef unað mér við að raula á hana bæði í atvinnuskini og í frístundum.

Hugleiðing um Skipið eftir Stefán Mána og Jaðeaugað. Man því miður ekki eftir hvern hún er. Hljóðbækur frá Blindrabókasafni Íslands

Þegar leitað er eftir bókum frá Blindrabókasafni Íslands til útláns þá er þjónustan þar til hreinnar fyrirmyndar og starfsfólk virðist leggja sig fram um að þjóna lánþegum sem best. En lestur hljóðbókanna er auðvitað ærið misjafn og stundum því miður hand ónýtur finnst mér. Ég fékk lánaðar nokkrar hljóðbækur um daginn sem ég hafði beðið nokkuð lengi eftir að vonum enda bækurnar vinsælar. Fyrsta skal nefna Skipið eftir Stefán Mána. Það segir á bókarkápunni að þeir sem byrji að lesa hana geti ekki látið hana frá sér fyrr en að lestri loknum. Ég get hiklaust mælt með þessarri bók. Hún er vel skrifuð, rökföst og efnistökin eru þannig að þau halda manni gjörsamlega föngnum og Stefán Máni er meistari hrollvekjunnar. Víða er bókin sæmilega lesin. Hins vegar verða menn að hafa nærri því stáltaugar til þess að lesa (hlusta á) bókina í einum rykk. Sem sagt ég mæli með þessarri bók. Þá las ég Jaðeaugað, kínverska skáldsögu. Sú bók er ágæt á margan hátt. Fjallar um nútíma kínverska þjóðfélagshætti og hvernig einkaframtakið og kommúnisminn fara eða fara ekki saman. Þar er m.a. lýst þeim gífurlega glundroða sem skapast af efnishyggju hins vestræna heims sem rekst á við alda gamla þjóðfélagshætti. Ég get ekki mælt með hljóðbókinni, hún fellur reyndar vel að mínum smekk og þýðingin og málfarið afbragð á köflum. Hins vegar er lestrinum háttað þannig á mörgum stöðum að mér finnst bókin nær ónýt. Framburður nafna er þannig að mann sundlar á vissan hátt. Því miður má slíkt hið sama segja um Skip Stefáns Mána. Þar eru leiðinlegar lestrar og framburðarvillur sem hefði mátt komast hjá ef fylgst hefði verið með lesurunum og þeim leiðbeint. Annars á víst að ræða á síðu Blindrabókasafnins um hljóðbækur, en þar setti ég svipaðan pistil. En lestur hljóðbóka og frágangur hlýtur að blandast inn í umræðuna. Kærar þakkir annars fyrir góðar hljóðbækur sem gætu margar hverjar verið miklu betri. Enn á Blindrabókasafn Íslands nokkuð í land að verða eitt besta blindrabókasafn í heimi, en full ástæða er til þess að setja markið svo hátt.

Morgunnæturþankar um eiginlega ekkert

Þegar þetta er ritað þá er klukkan hér í Merylandfylki rétt orðin hálf eitt að nóttu. Dagurin hefur verið ágætur á margan hátt. Sami brakandi þurrkurinn og gott að lifa og hrærast við að hamast við að gera ekki neitt. Ég hef orðið svo aðframkomin af þeytu um miðjan dag að ég hef neyðst til þess að leggja mig og hvíla mig eftir óannríkið. Það er meira hvað allir hér eru indælir og ágætir. Og það furðulega er að ég hef lent í umræðum um heilsugæslukerfi og sjúkratryggingar við ýmnsa Menn já sem virðast sammála um að að íklega sé evrópska kerfið sem byggir á hugmyndum Bismarks sem var kanslari Þýzkalands ef ég mann rétt. Hér verður fólk að kaupa sig inn í sjúkratryggingakerfi ef atvinnuveitendur gera ekki slíkt. Og svo er sjúkrahúsdvöl hér þannig að ef fólk er ekki vel tryggt þá fara fjármunirnir hratt. Svona endar þetta víst á Íslandi ef íhaldið loðir miklu lengur við landsstjórnina og þannig kuð það vera orðið í Kína einnig. Þeir sem fara á sjúkrahús þar greiða of fjár fyrir góða læknisþjónustu. Svo segir í bókinni Jaðeaugað nema hún ljúgi. En fjölskyldutengsl eru sterk hér og samgangur oft mikill. Menn eiga létt með að gera sér dagamun og alt er einhvern veginn miklu stærra hér en á Fróni. Verslanirnar eru svo stórar sumar að það er ágætis leikfimi að ganga um þær og ýta á unda sér hlöðnum vöruvagni. Sem dæmi um fjöldkyldutengsl þá get ég nefnt að í gær nentum við í dýrindis garðveislu úti í skógi hjá frændfólki vina okkar. Þar var fólk frá tí ára til áttræðs og allir lögðu sitt til málanna, ungir og aldnir. Menn viðruðu ýmsa drauma sína og sögðu frá vonum sínum sem voru æði margar.
Þar var ein kona, tveggja barna móðir og eitthvað yngri en ég sem var búin að fá lóð þarna úti í skóginum. Hún hugðist reisa sér og börnum sínum hús og gera það að einhvers konar ættaróðali og samkomustað fjölskyldunnar. Húsið átti að verða um 500 fermetrar. Borðstofan mjög stór og rúma allt að 70 manns og aðal baðherbergið 7 metra langt og breiddin eftir því. Þá er það ekki óalgengt að afgreiðslufólk í verslunum gefi sig á tal við mannog heilsi og kynni sig og spyrji hvaðan maður sé. En ég minntist á sjúkrakerfi þeirra Bandaríkjamana sem ég þekki nánast lítið. En einn ungur piltur frá suðurríkjum Bandaríkjanna varð ástfangin af norskri stúlku, giftist henni og flutti til Noregs. En því miður skildu þau eftir stutta sambúð og pilturinn flutti aftur til Bandaríkjanna. Þannig vill til að hann er með sykursýki og er háður insúlíni. Hann kveið fyrir að koma heim því að hann þurfti að dvelja í landinu í þrjá mánuði áður en hann kæmist á sjúkratryggingar. Þá tóku norsku læknarnig sig til og gáfu honum einn ársskammt af insúlíni. Þá skilst mér að eftirlaunakerfið sé stundum þannig að ef maki sem hefur hafft eftirlaun fellur frá þá fái eftirlifandi maki engan lífeyri. Fyrir þessu bera margir kvíðoga, sérstaklega konur sem hafa oftar en ekki verið heima vinnandi og sinnt börnum og buru, en hér er svo kallað heimaskólakerfi sem byggist á því að foreldrar kenna örnum sínum heima undir skólann.
Nú hef ég ekki drukkið bjór eða aðra áfenga drykki svo að neinu nemi í bráðum fjóra mánuði og árangurin lætur ekki á sér standa. Efnahagsástandið er betra, ég man frekar hvað ég sagði eða vildi hafa sagt eða hvað ég gerði eða hverju ég gleymdii að muna eftir að gleyma. Ég hef lést um 10 kíló og þyrfti að ná öðrum 15 af mér. Það er mikil hagræðing í að leggjast í ódrykkju eða neyta veiganna í hófi. Frúið hefur hrósað mér fyrir að nú er miklu léttara að finna á mig buxur án þess að þurfa að láta stytta þær og útvíkka. Sum sé: nú hef ég afrekað að skrifa um eiginlega ekki neitt.

Ágætis frí í Bandaríkjunum

Í vetur skrapp ég með henni frú Herdísi minni til Bandaríkjanna. Leiðin lá upp í fjöllin, til Marylandfylkis og þar dvöldum við á hóteli þar sem hægt er að stunda alls kyns útiveru í grenndinni, þar á meðal fara á skíði, stunda gönguferðir, fara á sleða niður bekkur, ferðast upp á fjallstopp með kláfi eða þeytast niður fjallið með rússíbana svo að eitthvað sé nefnt. Fylki þetta er í Appalachiafjöllunum.
Leikar fóru svo að við hrifumst svo af svæðinu og fólkinu þar að við festum kaup á helmingi af nýju parhúsi í bæ sem heitir Accident. Okkar hluti er 150 fermetrar að meðtöldum bílskúr og þar hefur aldrei okkur lifandi maður búið fyrr en við nú. Í húsinu eru 3 svefnherbergi, ágætis stofa, fullkomið eldhús og þvottaherbergi og tvö baðherbergi.
Nágrannarnir eru ágætir, þar á meðal ein gömul kona sem býr á bóndabæ, næsta húsi við okkur. Þar ræktar hún alls konar grænmeti og í garðinum hjá henni er heimsins stærsta eplatré. Konan kom og heilsaði upp á okkur og færði okkur nýbakað brauð. Í gær kom hún svo færandi hendi með eplamauk hið mesta lostæti sem hún hafði gert og sagði okkur velkomið að tína epli af trénu.
Það er stórgottt að vera hér og fátt sem truflar. Nú erum við komin með nettengingu og 75 sjónvarpsrásir, þar sem ekki var hægt að kaupa færri ef við vildum háhraðanettengingu.
Hér verður aldrei of heitt, hitinn fer vart upp fyrir 30 stig á celsius og yfirleitt er gola eða andvari sem sér um að halda hitanum í skefjum.
Á veturna eru staðviðri meiri en í henni Reykjavík, en snjóþyngsli geta orðið allnokkur, allt að þriggja metra skaflar. Seinna meir skal ég kynna mér betur allar staðreyndir og upplýsa nánar um veðurfar og gróður og fleira ásamt því að setja myndir af húsinu inn á þessa síðu.
En það er furðuleg að hægt sé að kaupa svo stórt og fullkomið sumarhús eða frístundahús fyrir um 185 þúsund dali þegar margfalt minni frístundabústaðir kosta á Fróni miklu meira. En tilfinningin að koma hingað og í sitt eigið er ólýsanleg. En við heyrum af fellibyl sem er að skella á strönd Mexiko-flóa og kemur til með að valda miklum usla. Við finnum ekki mikið fyrir honum hér nema þá hér kemur skýfall öðru hvoru og stundum blæs dálítið hressilega.
Nú velta Bandaríkjamenn fyrir sér forsetakosningunum. Margir dá núverandi forseta og telja honum meðal annars það til gildis að hann skuli vera kristinn. Aðrir hafa allt á móti honum. Það vakti mikla athygli sem þið hafið eflaust heyrt þegar forsetaframbjóðandinn John McCain valdi sér unga og nær óþekkta konu í stjórnmálum. Sú hefur tekið þátt í stjórnmálum í Alaska og vann sér það til frægðar að standa uppi í hárinu á karlaveldinu þar. Einn annað hvort þingmaður eða ríkisstjóri hafði til afnota einkaþþotu. Varaforsetaefnið sú hin unga kona barðist mjög á móti þessu og vann svo þingmanninn eða ríkisstjórann í kosningu og erfði þar af leiðandi þotuna. Hún losaði sig við hana til þess að spara og seldi hana á Ebay.
Hvenær skyldu stjórnmálamenn vorir gera slíkt?
en En Obama valdi sér reynslubolta í stjórnmálum og aðal umræðan gengur út á það að Obama hafi svo litla þekkingu og reynslu í stjórnmálum að það muni há honum. Hann hafi verið 4 ár í pólitík og þar af notað þrjú ár til þess að berjast fyrir frama sínum.
Þá virðist enn lítið lát á húsnæðiskreppunni hér og sumt fólk hefur fyllst svo mikilli örvæntingu að það gengur út úr húsum sínum og skilur allt eftir, t. d. persónuskilríki og leikföng barna sinna og lætur sig hverfa. En veðurspáin er góð og vonandi eykst bjartsýni fólks hér og geta innan skamms.

Hver dæmir þann sem dæmdur hefur verið?

Undanfarna daga hafa orðið miklar umræður vegna orða sem Agnes Bragadóttir blaðamaður lét falla í garð Árna Johnsens fyrrum blaðamanns og núverandi alþingismanns fyrir nokkru. Agnes sagði m. a. að Árni væri stórslys og dæmdur glæpamaður.

Það hefur tíðkast í mörg ár að hafa Árna að skotspæni enda virðist maðurinn gefa oft höggstað á sér. Nú er það staðreynd að hann fékk dóm fyrir að taka sér fé eða hluti ófrjálsri hendi. Slíkt kuð víst vera kallaður þjófnaður á mannamáli. En Árni hefur hamast við að vera borubrattur, sýna enga iðrun og kallaði hæsta rétt á opinberum vettvangi aula fyrir það hvernig hæstiréttur dæmdi hann.

Fyrir nokkrum árum, haustið 2003, vorum við tveir félagar og vinir að fara í gegnum gömul segulbönd með upptökum frá Vísnakvöldum sem haldin voru að Hótel Borg. Sem við erum að hlusta á upptöku frá Vísnakvöldi frá því í september 1979 rak okkur í roga stans. En þar mælti Ási í bæ fyrir nær fullum Gyltasalnum af áheyrendum:

Krakkar mínir. Eins og við öll vitum þá er Árni Johnsen fæddur glæpamaður. Við vinirnir sátum hljóðir nokkra stund yfir orðum Ása heitins í Bæ. Þegar þessi orð féllu var ekki búið að dæma Árna fyrir neinar sakir.

Nú kuð Árni ætla að lögsækja Agnesi Bragadóttur fyrir orð hennar á Bylgjunni. En hvað skyldi Árni hugsa þegar hann veit um orð þessa gamla kunningja síns úr Eyjum sem hann mælti við áheyrendur sína á Hótel Borg fyrir rúmum þrjátíu árum eða um aldarfjórðungi áður en ósköpin dundu á Árna? Ætlar hann að fá hann látinn mannin sviptan ærunni?

dalakofinn frábær útvarpsþáttur

Stundum fer ég á vefsíðu Ríkisútvarpsins og hlusta þar á útvarpsþætti sem ég hef annað hvort ekki náð að hlusta á eða gleymt. Einn þeirra þátta sem vakið hafa athygli mína er Dalakofinn í umsjá Kristínar Einarsdóttur. Þessir þættir eru á þriðjudagsmorgnum eftir veðurfregnir. Kristín fjallar um samfélagið út frá ýmsum dægurlagatextum og gerir það´á bráðskemmtilegan hátt eins og henni er einni lagið. Hafi hún heila þökk fyrir bráðgóða ´þætti.

Þarf að aflýðvelda Ísland?

Á sunnudagskvöldið var hlustaði ég sem oftar á Andrarímur Guðmundar Andra Thorssonar í Ríkisútvarpi allra landsmanna. Þetta eru yfirleitt sérlega góðir þættir hjá Andra og stundum ekki hægt að sofna út frá þeim. Í áðurnefndum Andrarímum var flutt brot úr viðtali við Kristínu Geirsdóttur ef ég man rétt frá Langanesi. Kristín var jafnaldra móður minnar fædd árið 1908 en Einar Karl Haraldsson tók viðtalið fyrir 23 árum í þáttaröð sem hét Stefnumót við sturlunga. Talið barst að sjálfstæði Íslendinga og af hverju þeir misstu það. Þá kom Kristín með þá athyglisverðu kenningu að forfeður okkar hefðu ekki getað haldi sjálfstæðinu m. a. vegna þess að þá skorti fley og fagrar árar til þess að komast á milli landa og urðu því að treysta á útlenda menn, sérlega norðmenn til þess að flytja varning hingað. Nú hefur mjög skipt til hinns verra í þjóðarbúinu hvað hagsæld varðar. Viðskiptaráðherrann knýr á um evrópuumræðu. Forsætisráðherrann hefur kastað fram þeirri fullyrðingu að íslendingar gætu alveg eins tekið upp dollarann einsog evruna og færir rök fyrir því. Nú er þrengt svo að menningararfinum að sjálft Ríkisútvarpið þarf að fækka starfsfólki. Nógur var niðurskurðurinn fyrir og hvernig skal þá böl bæta? Afleiðing í dagskrárgerð verður sú að enn minna fé verður lagt í t. d. útvarpsleikhúsið sem hefur orðið að endurtaka æ ofan í æ sömu leikritin með stuttu millibili. Voru það hugsanleg mistök að fá sjálfstæði frá danska heimsveldinu á sinni tíð? Hefði verið nær að falla aftur í fang norðmanna? Væri ef til vill ráð til þess að bjarga öllu hér að Ísland yrði úthérað í norska ríkinu og yrði ofurselt lögum þess? Mér skilst að í norskum lögum sé áhersla lögð á verndun mállískna? Kannski gæti Reykjavík orðið höfuðborg Noregs af því að hér er upprunaleg tunga norðurlandaþjóðanna og germanna allra. Það skiptir hvort eð engu hvort höfuðborgin væri á Skandinavíuskaganum eða hérna efst uppi á toppnum af því að samgöngur eru orðnar svo góðar. Mér er sagt að norðmenn séu að endurnýja flugflota norska hersins. Þeir eiga digran olíusjóð og væru ekki í neinum vandræðum með að kippa hér öllu í liðinn. Þá gætu þeir haldið áfram að kalla Snorra Sturluson gamalnorskan ættaðan frá nyrsta héraði ríkisins Íslandi. Spyr sá sem ekki veit.

Eyjapistlar frá gosinu í Heimaey brátt aðgengilegir almenningi. Nokkur minningabrot

Þann 3. júlí verða liðin 35 ár síðan eldgosinu í Heimaey lauk. Vestmannaeyingar halda upp á þessi tímamót með goslokahátíð sem hefst á fimmtudaginn kemur úti í Eyjum og lýkur á sunnudag 6. júlí. Nú er dagskrá goslokahátíðarinnar komin á netið og óðum að taka á sig skemmtilega mynd. www.vestmannaeyjar.is

Þann 7. febrúar 1973 hóf göngu sína í Ríkisútvarpinu þáttur sem var kallaður Eyjapistill. Við Arnþór tvíburabróðir minn vorum rúmlega tvítugir þegar þetta gerðist og vorum skikkaðir til þess að sjá um þessa þætti. Alls urðu þættirnir 261 talsins, rúmlega 90 klst. Nú er búið að færa alla þá þætti sem til eru á stafrænt form og eru þeir varðveittir í Skjalasafni Vestmannaeyja. En í tilefni tímamótanna sem nú eru verða þættirnir settir á netið í tengslum við verkefnið Bygðin undir hrauninu sem má nú finna á www.heimaslóð.is.
Ég ætla að láta hér fylgja frásögn af því hver tilurð þáttanna var og skrifa fyrst og fremst út frá eigin brjósti.
Þegar gosið hófst, var móðir mín nýlega komin til Eyja, en við Arnþór höfðum verið heima í jólafríi og mamma hafði skroppið af gamni sínu með okkur suður að heimsækja ættingjana. Við bjuggum þá með systur okkar og mági í lítilli íbúð vestur í bæ í Reykjavík. Ég man eftir að um hálf tvöleytið um gosnóttina hringir síminn og Guðrún systir svarar. Hún hrópar í örvæntingu Það er farið að gjósa og svo hrópar hún: Mamma, mamma, komdu suður, komdu fljótt fljótt.
Við Arnþór og mágur okkar rukum fram úr og ég greip lítið segulbandstæki og setti við símann og tók hann af Guðrúnu og spyr hvað gangi á. Páll bróðir minn var í símanum og sagði: Það er aldeilis ástand hjá okkur núna, það er farið að gjósa. Ég vissi að Páll átti til grallaraskap og spurði hikandi hvort þetta væri satt. Hann kvað já við og ég heyrði gosdrunurnar í gegnum símann. Svo lýsti hann gosinu og ég hljóðritaði símtalið, sem er til í heild sinni. Svipaðar símhringingar fékk fjöldinn allur á fastalandinu.
Fljótlega var útvarp Reykjavík sett í gang, við fórum öll á fætur og biðum þess, sem verða vildi. Ég hringdi í nokkra gamla Vestmannaeyinga að segja tíðindin. Menn brugðust misjafnlega við. Vinur minn, Andrés Gestsson tók þessu með jafnaðargeði og spurði hvort ég hafi verið að skemmta mér. Ég varð ákafur við og sagði að það væri farið að gjósa úti í Eyjum. Andrés sagði það í góðu lagi og ég skyldi fara aftur að sofa. Svo hringdi hann rúmum tveimur tímum seinna í Guðrúnu systur til að athuga hvort ég hefði ekki örugglega verið að skemmta mér. Klukkan hálf fimm um morguninn höfðu nokkrir vinir hringt og komið á Fornhagann til okkar með lykla að íbúðum sínum, sem þeir sögðu okkur að ráðstafa. Flestir ættingjar úr Eyjum komu til okkar og taldist mér til að hátt í fimmtíu manns hafi verið hjá okkur, þegar mest var. Það var hringt út og suður og allir fengu samastað, sem betur fer. Ég stóð svo í því næstu daga með vinum mínum að taka á móti búslóð og reyna að koma henni fyrir, en eldri bræður mínir voru úti í Eyjum og gegndu mikilvægum störfum eins og allir, sem dvöldu þar.
Ég reyni ekki að lýsa atburðarás næstu daga, en skal nú víkja að þætti Ríkisútvarpsins.
Stefán Jónsson fyrrverandi fréttamaður var mikill vinur föður okkar Helga Benediktssonar athafnamanns í Vestmannaeyjum og við Arnþór höfðum kynnst honum mjög vel. Stefán var dagskrárfulltrúi hjá útvarpinu og kom með þá hugmynd að hafa sérstakan þátt, þar sem birtar væru upplýsingar, fréttir og tilkynningar til Eyjamanna og að þeir gætu náð saman í gegnum þennan þátt. Ég tók eftir að í annarri viku goss var farið að auglýsa þáttinn Eyjapistil skömmu eftir veðurfréttir kl. 22.15 á hverju kvöldi, en alltaf féll þátturinn niður.
Svo var það þriðjudaginn 6. febrúar í matartímanum að síminn hringir sem oftar og ég svaraði. Þar var þá Magnús H. Magnússon bæjarstjóri og heilsaði mér hógværlega og spyr: Viljið þið bræður koma fram í Eyjapistli með eitthvað efni. Ég varð harla glaður við, tók vel í málið og sagði jafnframt að ég ætti í fórum mínum heilmikið af upptökum, sem frjálst væri að nota. Magnús þakkaði kærlega fyrir og við kvöddumst.
Rétt tæpum klukkutíma síðar, svona um hálf tvöleytið hringir síminn aftur og enn varð ég fyrir svörum. Þar var þá Stefán Jónsson og ég bjóst við að hann ætlaði að ræða við mig um annað sem við höfðum í deiglunni, en það var nú aldeilis ekki. Stefán vindur sér beint að efninu og spyr: Hefur Magnús bæjarstjóri haft samband við ykkur? Ég játti því og Stefán hélt áfram Og hvað sagði hann? Ég sagði Stefáni það og þá varð ógnvænleg þögn í símann og maginn tók að herpast saman, ég hafði ekkert sofið í tæpa tvo sólarhringa bæði af áhyggum og amstri. Þá segir Stefán: Jæja, Magnús er svolítið ruglaður þessa dagana eins og raunar allir þið Vestmannaeyingar, en frá og með morgundeginum eigið þið bræður að sjá um fimmtán mínútna langan þátt í útvarpinu á hverjum einasta degi, sem heitir Eyjapistill. Ekki grípa frammí, það er búið að ákveða þetta og það er ekkert undanfæri, þetta verður enginn vandi, þið fáið þá hjálp sem þið þurfið. Þið skiptið þáttunum í nokkur efnisatriði, kveðjur, tilkynningar, fréttir og spjall og þetta verða sirka tveir tímar á dag, sem fara í þetta hjá ykkur.
Ég hrópa í símann Þú lýgur þessu Stefán. Hann svaraði: Þetta er ákveðið mál og þið mætið niður á Skúlagötu á sjöttu hæð klukkan eitt á morgun, sjáumst og svo skall símtólið á.
Ég henti símanum frá mér og hrópaði yfir Arnþór og mömmu hvað hefði gerst. Arnþór varð alveg frávita af angist eins og ég og við jusum úr okkur í smá tíma og móðir okkar tók þátt í þessari örvæntingu, en svo fórum við að hugsa málið. Ég trúði þessu ekki og þegar ég fór með vini mínum, Lárusi Sigurðssyni sem var ein mín mesta hjálparhella upp í Mosfellssveit að koma dóti fyrir í geymslu, sagði ég það sem hvern annan brandara að nú ætti ég frá og með morgundeginum að verða útvarpsmaður. Félagi minn hló sig máttlausan og við skemmtum okkur konunglega.
Vinna hófst svo við Eyjapistilinn daginn eftir þann 7. febrúar og við Arnþór urðum líklega landsfrægir á einni nóttu.
Hér er rétt að gera smá útúrdúr og koma með haldbæra skýringu á því af hverju við Arnþór vorum látnir taka þetta að okkur.
Eftir því, sem Stefán Jónsson sagði mér, fór hann ásamt þáverandi útvarpsráðsmanni, Stefáni Karlssyni út til Eyja á fund bæjarstjórnar Vestmannaeyja til þess að ræða hvernig útvarpið gæti komið til móts við Eyjamenn. Þá kviknaði hugmyndin að Eyjapistlunum, en það fannst enginn til þess að hafa umsjón með þeim. Stefán sagði það skipta öllu máli að fá einhverja, sem allir Eyjamenn þekktu og gætu haft samband við og nefndi okkur bræður. Eitthvað voru sumir bæjarstjórnarmenn í vafa um hvort við værum réttu mennirnir í þetta og töldu vafasamt að við myndum taka þetta að okkur. Stefán sagðist ábyrgjast að við skyldum gera þetta og hann gerði það svo að um munaði.
Fyrsti þátturinn var svo fluttur þann 7. febrúar. Stefán stjórnaði honum, skýrði tilganginn með þættinum og hverjir myndu standa að honum, en auk okkar hafði Gunnar Sigurmundsson prentari (Gunnar prent) tekið að sér efnisöflun. Arnþór sá svo um þáttinn þann 8. febrúar, en frá og með föstudeginum 9. febrúar kom ég inn í þáttinn, og við lýstum því yfir í galsaskap að loksins hefðu Vestmannaeyingar eignast sitt eigið, frjálsa útvarp.
Og auðvitað fórum við fljótlega yfir strikið. Rauðsokkur og margar kvenréttindakonur urðu að vonum alveg bálreiðar þegar við auglýstum eftir eiginkonum vestmannaeyinga til þess að vinna í mötuneyti sem komið var upp fyrir Eyjamenn í Hafnarbúðum í Reykjavík. Og svo sagði ég eitt sinn í blaðaviðtali frá mannlífinu í Eyjum. þar fengju margir kynlegir kvistir að lifa í samfélaginu óáreittir en þegar suður væri komið þá væri þetta fólk lokað inni á stofnunum.
Eyjapistill þótti mikil nýlunda á þeim tíma. Við lögðum mikla áherslu á að hafa yfirbragðið með léttu móti, við spjölluðum beint við hlustendur, lásum tilkynningar og spjölluðum um það sem var á seyði. Þá áttum við stundum til að útvarpa samtölum við hlustendur beint. Við vorum alltaf með segulbandstæki við símann og oft urðu samtölin mjög skemmtileg. Einnig vorum við með mörg viðtöl og reyndum að láta skemmtiefni fljóta með eftir því sem kostur var. Snældutækin voru nýlega komin á markað sem almenningseign. Við vorum fyrstir til að nota slík tæki við öflun viðtala og efnis fyrir Ríkisútvarpið. Þetta var að mörgu leyti miklu léttara þó að tóngæðin væru ef til vill ekki eins og skyldi. Tækið, sem við notuðum mest er nú komið á Byggðasafnið í Eyjum.
Stefán Jónsson sem kallaður var fréttamaður en starfaði þá sem dagskrárfulltrúi hjá Ríkisútvarpinu var okkar leiðbeinandi og mikið ósköp var hann góður kennari. Ég man þó eftir að einu sinni fauk verulega í mig við hann, en ég gat ekkert sagt, af því að hann hafði rétt fyrir sér. Svoleiðis var að í mínum fyrsta þætti hringdi ég til Hveragerðis í Sigurgeir Jónsson frá Þórlaugargerði kennara og hann sagði frá skólastarfinu þar og annars staðar austan fjalls. Ég var alveg sprengmontinn eftir þetta fyrsta viðtal, taldi þetta í hrifningarvímunni útvarpssímtal aldarinnar. Svo þegar samsetning þáttarins hófst, og þriðjungur samtalsins var búinn sagði Stefán stopp. Ég maldaði í móinn og sagði að það væri heilmikið eftir enn. Stefán sló krepptum hnefa í borðið og sagði með þjósti: Afgangurinn er bara kjaftæði, sem skiptir engu máli. Ég var búinn að segja þér að þátturinn á að vera samsettur af mörgum smáum atriðum, annars verður þetta hundleiðinlegt útvarpsefni.
Einn var sá liður, sem var daglegur í Eyjapistli til að byrja með, en það voru bænarorð, sem sóknarprestarnir, þeir séra Þorsteinn Lúter Jónsson og Karl Sigurbjörnsson fluttu eftir hvern þátt. Bænirnar voru flestar lesnar á segulband, en stundum fluttar beint. Við gárungarnir hjá útvarpinu kölluðum það handbænir, sem fluttar voru beint, en þær sem voru á segulbandi vélbænir. Séra Þorsteinn flutti fyrstu bænarorðin og mér er það mjög minnisstætt, þegar séra Karl mætti fyrst niður á Skúlagötu. Þannig var að mikill erill var hjá okkur fyrstu dagana og við vorum í herbergi með Stefáni Jónssyni. Það var einn daginn, sem við allir vorum á bóla kafi, Stefán að skipuleggja með okkur og talsvert rennirí af fólki, að inn kemur dökkhærður, ungur og lágvaxinn maður, mjög feiminn að sjá, og sest út í horn. Þegar hann hafði setið smá stund og við þremenningar búnir að ljúka okkur af, vindur Stefán sér að manninum og segir snöggt:
Hver ert þú?
Maðurinn svaraði hikandi Ég á að lesa hér.
Stefán svarar: Já einmitt og hvað.
Þá stamar ungi maðurinn. Ég, ég, er sko prestur.
Já svarar Stefán snöggt þú ert prestur, og hvað með það.
Ég er hann séra Karl.
Ýmsir fóru að rifja upp gamla hjátrú um að ekki mætti biskupssonur verða prestur í Vestmannaeyjum, en eins og menn vita, þá er séra Karl sonur Sigurbjörns Einarssonar sem var á þessum tíma biskup yfir Íslandi. Séra Þorsteinn Lúter Jónsson sem var sóknarprestur í Eyjum ásamt svo séra Karli kvað þennan orðróm niður, en þó var einn og einn að hringja eins og t.d. konan, sem hringdi og ráðlagði séra Karli að seja af sér svo að hörmungunum í Eyjum linnti. Ég dáðist að því hvernig séra Karl tók þessu af stakri þolinmæði og ljúfmennsku. Hann vann fljótlega hug og hjörtu Eyjamanna, sem honum kynntust.
Fljótlega tók Eyjapistillinn á sig ákveðið form. Við lásum iðulega margar tilkynningar um týnda muni og auglýsingar okkar eftir svörtum plastpokum urðu fleygar um land allt. Sumir spurðu af hverju Vestmannaeyingar hefðu notað svarta plastpoka, ekki venjulegar töskur eða umbúðir.
Mér eru margar tilkynningarnar í fersku minni. Einn auglýsti eftir svörtum plastpoka en þar voru í norsk biblía, sultukrukkur, rúmföt, lampi og hnífapör. Þá auglýsti ein kona eftir dýrindis postulínslampa, sem hafði farið með tilteknum báti á sínum tíma til Þorlákshafnar. Skipstjórinn á þeim báti hringdi miður sín í okkur og sagðist hafa sett lampann fram undir hvalbak og reynt að hlífa honum eftir föngum, en því miður hefði hann mölbrotnað og hann gæti skilað brotunum, fremur en engu.
Eftir að Eyjapistill hófst, auglýstum við ávallt heimasímann okkar. Segja má að síminn hafi gengið látlaust allan sólarhringinn fyrstu mánuðina. Menn skeyttu ekkert um hvort þeir hringdu að nóttu eða degi. Ég tók það ráð að hafa símann við rúmið og kveikt á útvarpinu, ef eitthvað kæmi upp á. Menn hringdu til að lýsa ósköpunum, en aðrir þurftu bara einhvern til að tala við. Ég man eftir konu, sem hringdi. Hún var uppi á landi í lítilli íbúð með mörg börn sín. Maðurinn hennar var úti í Eyjum og húsið þeirra var að fara undir hraun. Hún hágrét í símann og þrábað mig um að leggja það til að allar þessar Eyjakerlingar, sem væru uppi á landi yrðu skornar á háls, þetta þjónaði hvort sem er engum tilgangi. Arnþór tók við mörgum svipuðum símtölum frá fólki í algjörri örvæntingu og einu sinni hringdi kona í hann að austan rétt undir morgun og kvartaði yfir hlustunarskilyrðum Útvarpsins austur á landi.
Rauði krossinn og fleiri aðilar veittu ómetanlega hjálp ásamt prestunum okkar, sem höfðu mörgu að sinna.
Ég man líka eftir því að þegar við sögðum frá því að öllum börnum og unglingum væri boðið til Noregs á vegum Norsk Islandsk Samband og norska Rauða krossins, þá urðu viðbrögðin alveg ótrúleg. Norðmenn bjuggust við svo sem níu tugum barna, en um 900 börn gáfu sig fram. Þegar Norðmennirnir sáu listann, sátu þeir stjarfir í tíu mínútur, en svo sagði Hans Hök formaður norska Rauða krossins:
Jæja, eigum við ekki að fara að taka til starfa.
Þessar sumardvalir tókust með afbrigðum vel og þegar okkur Arnþóri ásamt þeim Magnúsi bæjarstjóra og Mörtu konu hans var boðið til Noregs að skoða dvalarstaði barnanna, gátum við ekki orða bundist af hrifningu. Ég man eftir að á leiðinni út voru í þotunni um 50 7 - 8 ára gamlir krakkar. Við Magnús og Marta fórum fram í og heilsuðum upp á þá. Mörg lítil höndin læddi sér í lófa okkar. Lítil stelpa spurði mig: Hvernig á maður að tala í Noregi?.
Ég man einnig eftir fjölda af söfnunum, sem efnt var til og þeim stórhug, sem allar Norðurlandaþjóðirnar sýndu í garð okkar Vestmannaeyinga. Svo urðu nokkrar skemmtilegar uppákomur, viljandi eða fyrir misskilning.
Í fyrrgreindri Noregsferð vorum við Arnþór eins og hverjir aðrir óbreyttir fréttamenn. Samt báru Norðmenn okkur á höndum sér, en þó kom dulítið atvik fyrir, sem eftir á er spaugilegt, en var ekkert fyndið á meðan á því stóð. Magnúsi og Mörtu ásamt fleirum var boðið í veislu í móttökuhúsi borgarstjórnarinnar í Osló á Holmenkollen. Við Arnþór flutum með. Þegar allir hafa heilsast innvirðulega, kemur einhver framámanneskja borgarstjórnarinnar til okkar, sennilega forsetinn, heilsar og spyr hverjir við séum. Við sögðum til okkar. Hún kvað okkur ekki vera á gestalistanum og það væri mjög óeðlilegt að fréttamönnum væri boðið í svona fína móttöku. Við reyndum að gera okkur ákaflega merkilega í augum hennar og útskýrðum hvaða mikilvæga hlutverki við gegndum og að hver einasti Íslendingur vissi hverjir við værum. Þegar konan áttaði sig á að við vorum heimsfrægir heima á Fróni, lét hún kyrrt liggja og okkur var vísað til sætis. Þarna átum við dýrindis hádegisverð. Það voru þrjú glös á borðinu, eitt með vatni, annað með hvítvíni og það þriðja með rauðvíni. Ég gerði allt vitlaust, drakk úr vatnsglasinu, þegar ég átti að drekka rauðvínið og fékk mér svo hvítvín, þegar ég átti að drekka vatn. Borðdaman mín var miður sín fyrir mína hönd og mér leið sárlega illa. Ekki veit ég hvernig Arnþóri reiddi af, en það hefur sennilega bjargað honum að hann sá ekki glóru og hans borðnautur hjálpaði honum, en ég reyndi eftir föngum að sýnast eins vel sjáandi og mér var unnt. Ósköp var ég feginn þegar þessari veislu lauk, en maturinn var frábær.
Það var þegar mesta hraunflóðið skall á bænum og færði allt í kaf austur í bæ. Páll bróðir hringdi í mig klukkan hálf sex um morgun og lýsti fyrir mér ástandinu. Hann sagði að hraunið þokaðist að jafnaði þrjá til fjóra metra á klukkustund. Daginn eftir hafði ég það eftir Páli að hraunið rynni um þrjá til fjóra metra að jafnaði á hverri mínútu. Að vonum hringdi Páll ekki par ánægður með ýkjur litla bróður og krafðist þess að ég leiðrétti þetta og bæði sig opinberlega afsökunar, af því að félagar hans úti í Eyjum höfðu gert mikið grín að sér fyrir vikið. Svo vel vildi til að maður úr Borgarfirðinum, Jóhannes Benjamínsson, hafði sent okkur vísu af því að ég hafði ættfært hann á einhvern hátt, sem honum líkaði ekki. Ég sá mig tilknúinn að biðja Pál afsökunar á þessum ýkjum mínum og fór svo með eftirfarandi vísu Jóhannesar:
Ekki batna bræður enn
blandna þræði spinna.
Hraðlygnari heiðursmenn
hægt er ekki að finna.
Þegar farið var með skipulögðum hætti að fara inn í hús og bjarga þaðan ýmsu og athuga um ástand þeirra, voru margir hræddir um að einhverju yrði stolið og fengum við margar upphringingar, þar sem menn báru sig upp við okkur. Einn þeirra, sem vann við þetta verk úti í Eyjum kom ásamt félögum sínum að húsi á Brekastígnum. Á útidyrahurðinni var eftirfarandi vísa:
Heyrið vinir, hlustið á.
Hér er heldur fátt að sjá.
Vatn er hér og hiti á
en hvorki vín né mat að fá.
Þegar svona miklir atburðir eins og gosið verða, komast á kreik þjóðsögur af ýmsu tagi. Skemmtileg saga barst okkur um hvernig allt þetta byrjaði, en staðreyndin er sú, að Óli Grens og Hjálmar Guðnason sáu gosið hefjast og er þetta til í samtali, sem Arnþór tók við Hjálmar í Eyjapistli á ársafmæli gossins. En þjóðsagan var eftirfarandi:
Það var sagt að gamall maður á Elliheimilinu, hann Mundi í Draumbæ, hefði haft á orði að hann ætlaði upp í kirkjugarð að vekja upp draug. Gætur voru hafðar á Munda, en hann slapp upp í kirkjugarð, gekk að leiði einu og hóf særingar. Þegar hann hafði þulið góða stund, heyrir hann drunur og sér eldbjarma bera yfir Helgafellið. Mundi hélt að nú hefði hann vakið upp þann vonda og fór á móti eldinum og reyndi að kveða hann niður, en úr þessu varð gos.
Þá sagði sagan að Púlli hefði fundið eitthvað á sér og viljað komast burt og eins er draumur Klöru Tryggvadóttur skýrt dæmi um fyrirboða.
Jón Ó. E. Jónsson sem vann um margra ára bil í vélsmiðjunni Magna sagði Arnþóri einu eða tveimur árum fyrir gos frá ókennilegum sprungumyndunum austur á Urðum og kvað mikið vera ef eitthvað kæmi ekki úr þeim.
Uppi á fastalandinu mynduðust byggðakjarnar Vestmannaeyinga, t.d. á Suðurnesjum, Selfossi, Hveragerði og víðar. Á Suðurnesjunum var stofnað félag Vestmannaeyinga, en formaður þess varð Eyþór Þórðarson frá Sléttabóli, en hann var löngu fluttur til lands. Þá stofnuðu Vestmannaeyingar sunnan heiða sem búsettir voru austan fjalls, félagið Heimþrá, en Kristján Georgsson í Klöpp var formaður þess. Það félag stóð fyrir heilmiklum borgarafundi í Selfossbíói, í marsmánuði, og kom fjöldi manns þangað.
Við Arnþór átturm mikið og gott samstarf við Eyþór Þórðarson formann Átthagafélags vestmannaeyinga á Suðurnesjum og varð það til þess að við fengum einu sinni ákúru frá útvarpsráði og yfirmönnum okkar hjá útvarpinu. Þannig var að Eyþór hringdi einn daginn og sagði okkur frá miklu Eyjaballi í Keflavík og bað okkur að auglýsa það vel í Eyjapistli. Við spurðum Eyþór hvort við mættum ekki taka símaviðtal við hann og féllst hann á það. Í samtalinu spurðum við um ballið og hvort allar veitingar yrðu þar. Eyþór sagði það ekki vera, en það gerði ekkert til þótt menn tækju smá brjóstbirtu með sér og það yrði engin athugasemd gerð þótt annar brjóstvasinn bungaði svolítið út. Þetta fór að vonum mjög fyrir brjóstið á yfirstjórn útvarps. Við vorum þekktir fyrir að láta flest vaða og tókum ekkert eða lítið tillit til þeirra reglna, sem giltu hjá útvarpinu um orðsins list, enda álitum við Eyjapistil útvarp Vestmannaeyinga. Þannig rak Sigmund bakara í Magnúsarbakaríi í rogastans, þegar hann hringdi í Auglýsingadeild útvarpsins og vildi fá birta eftirfarandi auglýsingu:
Frá Magnúsarbakaríi Vestmannaeyjum: Opnum eftir mikla hreinsun á vikri og skít. Magnúsarbakarí.
Auglýsingadeildin vildi ekki birta þetta orðrétt og Simmi hringdi bálvondur í Arnþór og kvartaði. Að sjálfsögðu birti Arnþór auglýsinguna orðrétta. Fjölmargir voru iðnir að leggja okkur lið og gæti ég minnst margra. Ég minnist einna helst hans Hjörleifs Hallgríms í Bláfelli, sem flutti til Akureyrar. Hann sendi frábærar fréttir þaðan og viðtöl. Þá varð Árni Sigfússon núverandi bæjarstjóri í Reykjanesbæ fréttaritari Eyjapistils í Eyjum í ársbyrjun 1974 og allt til þess að þættirnir hættu á dagskrá Ríkisútvarpsins.
En einn maður varð aðstoðarmaður minn úti í Eyjum í sjálfboðavinnu og ómetanleg hjálparhella. Lárus Sigurðsson sem nefndur var fyrr til sögunnar. Við vinirnir fórum einu sinni til Eyja með herjólfi. Þá þurfti að hafa sérstakan passa til þess að fá landgönguleyfi. Ég hafði þennan passa en Lárus ekki. Þá bar einn bróður minn að, kippti Lárusi af landganginum og upp á bryggju og segir:
;Lárus, hann er ekkert hér og hefur aldrei komið hingað.
Sem betur fer var ekkert veður gert út af þessu og Lárus fékk landgöngupassann eins og aðrir sem áttu brýnt erindi til Eyja.
Við vorum nokkuð þekktir fyrir að ganga um með þung tæki á öxlunum. Mér var sögð sú saga af mér að ef mig vantaði far á milli húsa, hafi ég gengið til manna, heilsað og sagðist ætla að taka við þá viðtal, en hvort þeir myndu ekki vilja skutla mér smá spöl fyrst.
Einu sinni hittum við Lárus afar skemmtilegan mann, Súlla Johnsen. Súlli var viðloðandi m. A. Hraunhitaveituna sem komið var á fót og sá um gasmælingar í húsum. Súlli sagði okkur að hann notaði sérstakar túpur við gosmælingarnar en þær voru svo dýrar að þeir gosmælingarmenn urðu að spara þær. Þá fann Súlli út að þegar draslið milli fótanna væri farið að hitna ískyggilega væri gasið of mikið. En hann sagðist eiga von á konunni sinni þá um kvöldið og nú væri að vita hvort allt virkaði. Þessu samtali var útvarpað í fréttaauka Útvarpsins ásamt nákvæmri lýsingu á gasmælingum og hraunhitaveitunni.
Ég gæti haldið áfram að rifja upp minningar frá þessum tímum, en mál er að linni.
Eyjapistlarnir voru á dagskrá Ríkisútvarpsins hvern einasta dag frá 7. febrúar 1973 og fram í byrjun júní. Þá fengum við frí á mánudögum. Frá 1. október voru pistlarnir fluttir tvisvar í viku og frá því í febrúar 1974 voru þeir einu sinni í viku.
Þegar allt fór að komast í eðlilegt horf úti í Eyjum, þótti ekki eins mikil þörf á þáttunum og áður. Reyndar tók gerð þeirra miklu lengri tíma en upphaflega var áætlað. Ég vann við þá í nær fullu starfi, ofan á annað brauðstrit, fór að heiman um hálf átta á morgnana og kom heim undir miðnætti, auk þess sem ég var margar helgar úti í Eyjum að afla efnis. Á tímabili tók Arnþór aðeins minni þátt í þessari vinnu, hann var á fullu í Háskólanum.
Síðasti þátturinn var svo fluttur þann 25. mars 1974 og þar með lauk fyrsta landshlutaútvarpi á Íslandi.
Mér var þungt fyrir brjósti þegar ég stóð upp frá þeim þætti. Það skapaðist mikið tómarúm hjá mér og einhvern veginn fannst mér ákveðið skeið runnið á enda, sem mikil eftirsjá væri að.
Eyjapistlarnir urðu alls 261 talsins. Ef þeir hefðu allir varveist, tæki um 90 klst. að hlusta á þá. Þess má til gamans geta að rúmlega 120 kílómetrar af segulböndum fóru í að gera þættina. Alls eru varðveittir 81 af 260 þáttum en hjjá Ríkisútvarpinu hafa varðveist rúmlega 50 þættir. Allir eru þeir nú einnig til í Skjalasafni Vestmannaeyja, ásamt flestum þeim bréfum sem okkur bárust. Nú hafa eyjapistlarnir verið færðir á stafrænt form og verða innan skamms gerðir aðgengilegir á vefnum. Einnig er búið að efnistaka þættina. Það var nokkuð tímafrekt verk bæði að afrita þá og efnistaka. Leitað var styrkja til þessa verks og veitti Sigtryggur Helgason fyrrum forstjóri Brimborgar 100.000 króna styrk til verksins. Jafn há upphæð fékkst frá Menningar og tómstundaráði Vestmannaeyjabæjar. Kann ég þessum aðilum miklar þakkir fyrir.
Á meðan á gerð Eyjapistlanna stóð, áttum við umsjónarmenn Arnþór og Gísli ákaflega vinsamleg samskipti við alla þá, sem höfðu samband við okkur og við náðum til. Líklega má áætla að um 750 manns hafi komið fram í þáttunum. Ef til vill munu þeir þættir, sem til eru, einhvern tímann þykja góð heimild um mannlífið á meðan á gosinu stóð, og hitt er víst, að með gerð þáttanna og öllu því sem þeim fylgdi dýpkuðu og styrktust þær rætur, sem ég á í Vestmannaeyjum.